Mesanenin Yapısı ve İşlevi Mesane, böbrekler tarafından üretilen ve üreterler aracılığı ile taşınan idrarın depolandığı lümenli bir organdır. Mesanenin idrar alma kapasitesi yaklaşık beş yüz mililitredir. Mesane, dört katmandan meydana gelir. En dış kısımda bağ dokusu yapısında olan adventisya tabakası bulunur. İçeri doğru sırasıyla; düz kas tabakası, lamina propria ve en içte mukoza tabakası yer alır. Mesanenin iç tabakası, mesane dolu olduğunda düz bir zemin, boş olduğunda ise katlantılar oluşturan, değişici epitel ile döşelidir. Trigon ve Anatomik Özellikler Mesane tabanının yüzeyini kaplayan mukozal yapıda olan membran bölümüne trigon denir. Trigonda mukoza altında bulunan kas tabakası sıkıca yapışık olduğundan, mesanenin içi boş olsa bile düz bir yapıdadır. Trigonun üst köşeleri üreter açıklıklarına ve alt köşesi ise iç üretral açıklığa karşılık gelir. Üreterler mesaneye oblik şekilde girerler. Bu yapı, kapak gibi işlev görerek mesane dolduğunda idrarın üreterlerden böbreğe geri kaçışını engeller. Trigonun üst kısmında sınırlandırıcı bir kas katlantısı bulunur. Bu kas katlantısı, iki üreter açıklığı arasında seyreder. Uvula vezika, üretral açıklığın hemen arkasında bulunan ve prostatın orta lobu tarafından meydana getirilen bir kabarıklıktır. Mesanenin kas tabakasını üç kat olarak düzenlenen detrusor kası oluşturur. Bu kas, içte ve dışta longitudinal, ortada ise sirküler seyreder. Mesanenin boyun kısmında sirküler olan kas tabakasının kalınlığı artarak vezikal sfinkteri oluşturur. Mesane Kalınlaşmasının Sebepleri Mesane kalınlaşmasının sebepleri çeşitli olabilir ve genellikle aşağıdaki durumlar ile ilişkilidir:
Nörojenik Mesane Nörojenik mesane, mesaneyi inerve eden sinirlerde bozukluk meydana gelmesi sonucunda görülen klinik tablodur. Mesanenin idrarı boşaltmak için kendine özgü bir ritmi vardır. Nörojenik mesanede bu ritim bozulur. Buna bağlı olarak birçok komplikasyon ve en sonunda böbrek yetmezliği gelişme olasılığı vardır. Bu yüzden nörojenik mesaneye erken tanı koyularak önlem almak kişinin hayat kalitesini yükseltir ve daha güçlü kalmasını sağlar. Nörojenik mesaneye neden olan birçok etken vardır. Bu etkenler şunlardır:
Enfeksiyonlar Mesane normal koşullarda steril olan bir iç organımızdır. Yani bakteri, virüs, mantar ve parazit içermez. Mesane enfeksiyonları genelde üretradan gelen mikroorganizmalar tarafından olur. Üretra, mesanenin dışarı açılış yoludur. Kadınlarda üretra daha kısa olduğu için ve anal bölge ile komşuluğu daha yakın olduğu için enfeksiyonlar erkeklerden daha fazla gözlenmektedir. Erkeklerde gözlenen mesane enfeksiyonlarında genelde altta yatan bir neden araştırılmalıdır. Mesane enfeksiyonlarına en fazla neden olan bakteri türü E. Coli'dir. E. Coli anal floradan göç ederek üretral floraya gelir. Koruyucu faktörler yetersiz ise mesaneye kadar ilerlerler ve sistit meydana getirirler. Enfekte olan mesanenin iç duvarı şişer ve kalınlaşır. Antibiyotikler ile tedavileri mümkündür. Mesanede enfeksiyona neden olan bir başka mikroorganizma da Schistosoma'dır. Schistosoma'nın E. Coli'den farkı dikensi çıkıntılarının olmasıdır ve bu çıkıntıları ile sürekli irritasyona neden olur. Mesanede sürekli irritasyon sonucu yassı hücreli kanser gelişme riski artar. Mesanenin Benign ve Malign Tümörleri Her organda gelişebileceği gibi mesanede de kanser gelişebilir. Benign, iyi huylu; malign ise kötü huylu tümör demektir. Mesane tümörleri genelde kendini semptomlarla gösterir. Bu semptomlar şunlardır:
Yapılan görüntüleme yöntemlerinde mesane duvarının belirli bölümlerinde kalınlaşma fark edilir. Bundan sonraki aşama sistoskopi ve biyopsidir. |
Hasbinur
12 Temmuz 2024 CumaMesanenin dolu olduğunda düz olması, boş olduğunda ise katlantılar oluşturması neden kaynaklanır? Bu yapının işlevsel bir avantajı var mıdır?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Hasbinur,
Mesanenin dolu olduğunda düz, boş olduğunda ise katlantılar oluşturması, mesanenin esnek yapısından kaynaklanır. Bu esneklik, mesanenin idrarı depolama kapasitesini artırır ve idrarın kontrollü bir şekilde boşaltılmasını sağlar. Mesane dolduğunda genişler ve düzleşir, bu da daha fazla idrar depolayabilmesine olanak tanır. Boşaldığında ise katlanarak küçülür ve idrarın mesanede kalmaması sağlanır. Bu yapı, idrar yolu enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olur ve idrarın birikmesini engeller. İşlevsel olarak, bu esneklik mesanenin hem depolama hem de boşaltma görevlerini daha verimli bir şekilde yerine getirmesini sağlar.
Sevgiler,
Assistant