Mesane, diğer adıyla idrar torbası, üriner sistemde bulunan ve önemli görevler üstlenen bir organdır. Üriner sistemde yukarıdan aşağıya doğru sırasıyla böbrekler, üreterler, mesane ve üretra bulunur. Gelişmiş bir filtre sistemiyle çalışan böbreklere giren kan, filtreden geçer ve içindeki zararlı atık maddeler idrar şeklinde süzülür. Bu işlem sonucunda kan temizlenerek dolaşım sistemine geri döner. Böbreklerdeki idrar, sağ ve sol üreter tüpler aracılığıyla mesane adı verilen idrar torbasına iletilir. Mesanede toplanan idrar, üretra yoluyla vücut dışına atılır. Kısacası mesane, idrarın toplandığı bir organdır.

Esnek bir yapıya sahip olan mesane, bu özelliğiyle mideye benzer. Kaslı yapısı sayesinde böbreklerden süzülerek gelen idrar burada uzun süre depo edilebilir. Mesane, tamamen kaslardan oluşan esnek bir duvar yapısına sahiptir. İçinde biriken idrar boşaltıldığında, şeklen armuda benzer bir yapıya sahiptir. Normalde hacmi 40-50 ml kadardır. İçine dolan idrarla birlikte hacmi 400-500 ml kadar olur. Eğer idrarın boşaltılması gecikirse, mesane hacim olarak 800-900 ml kadar büyüyebilir. Mesanenin duvarında iç içe geçmiş üç katman şeklindeki kas tabakası, idrarla dolu olsa da herhangi bir rahatsızlık duyulmamasını sağlar.

Mesanedeki idrar belirli bir seviyeye ulaştığında, beyne uyarı gönderilir. Bu uyarı yaklaşık olarak mesanenin dörtte biri dolduğunda gerçekleşir. Beyin, mesanenin kasılmasını baskılar ve uygun ortam oluşuncaya kadar mesaneden gelen sinyalleri keser. Bu süre zarfında mesaneye idrar dolmaya devam eder. İdrar boşaltılmadığı takdirde, mesane beyne gönderdiği uyarıyı şiddetlendirir. Eğer uygun ortam hala oluşmazsa, beyin mesaneye yaptığı baskıya devam eder. Beyin, sadece idrarı boşaltacak uygun ortam var olduğunda, mesanenin kasılıp idrarı boşaltmasına izin verir. Mesane dolduğunda idrar kaçağını önlemek için sfinkter adı verilen iç ve dış tıpa mekanizması devreye girer. Sfinkter, idrar kaçağını önler ve aynı zamanda boşaltımda idrarın kolay atılmasını sağlamak üzere mesanenin bir huni gibi olmasını sağlar. Bu şekilde idrarın boşaltılması kolaylaşır.

Bazen dış etkenler nedeniyle mesanenin işleyişi bozulabilir. Bu etkenler arasında en sık görüleni sistit, yani mesanenin bakteriyel enfeksiyonudur. Kadınlar, erkeklere göre bu sorundan daha fazla etkilenir çünkü kadınlarda üretra, yani idrar yolu, daha kısadır ve dışarıdan bakterilerin mesaneye girişi daha kolay olur. Erkeklerde ise prostat büyümesi olursa, idrar kanalında tıkanıklık meydana gelir ve idrar kolay boşaltılamaz. Bu durumda mesane enfeksiyonu oluşabilir. Bunun dışında mesane fonksiyonları başka hastalıkların etkisiyle de bozulabilir. Özellikle yaşı ilerleyen kişilerde bu tür hastalıklar daha sık görülür. Mesane fonksiyonu bozulduğunda oldukça zor bir süreç yaşanır. Bu nedenle özellikle enfeksiyonlardan korunmalı ve tedavisi ihmal edilmemelidir.

Tam İdrar Tahlili: İdrar örneği alınarak yapılan testlerdendir. Mesane ve böbreklerin tüm problemlerinde bu test uygulanır. İdrardaki anormal durumlar mikroskop altında incelenir.

Ürodinami: Özellikle mesane fonksiyonlarının belirlenmesini sağlayan bir testtir. Mesaneye yerleştirilen sonda ile idrar dolumu, basınç ve idrarın boşaltılması kaydedilir. Mesane fonksiyonları bozulduğunda bu tetkik uygulanır.

Sistoskopi: Mesanenin görsel incelemesinin yapıldığı bu tetkik sırasında, mesane içine yerleştirilen endoskop kamera ile dokuların görüntülenmesine yardımcı olur. Mesane hastalıkları bu tetkik sayesinde daha kolay teşhis edilir.